MK/E/ 462 „Pamiątka z Kalwaryi”

Tradycyjny dzban gliniany z początku XX w. nawiązuje do „szkoły andrychowskiej”. Zdobiony jest równoległymi, rytymi liniami.

Dodatkowo posiada bardzo oryginalne zdobienia.

Pod dzióbkiem na głównej części brzuśca wytłoczony jest wizerunek Matki Boskiej z napisem „Pamiątka z Kalwaryi”.

Po bokach zostały umieszczone dwa liście zdobione licznymi wypustkami.

Dzban ten został wykonany tradycyjnie, tzn. ręcznie z gliny na kole garncarskim, zgodnie z ówczesnymi tradycjami rzemiosła cechowego.

Opisy takich dzbanów zostały uwieczniony w materiałach instytutu Polskiej Akademii Nauk w archiwum Muzeum Etnograficznego w Krakowie w latach 50. ubiegłego wieku przez Leszka Dzięgiela, który prowadził badania terenowe w gminie Kęty oraz na terenach sąsiednich. W materiałach tych odnajdziemy m. in. tekst, w którym czytamy, że do roku 1939 na wielkich odpustach w Kalwarii Zebrzydowskiej okoliczni garncarze sprzedawali swoje wyroby. „[…] gdy był jubileuszowy 100-letni odpust, siedzieli tam cały miesiąc i sprzedawali. Głównie szły dzbanki z wytłoczonym obrazkiem Matki Boskiej i z napisem „Pamiątka z Kalwaryi”. Każdy przybywający na odpust kupował sobie taki dzban na pamiątkę, a do niego kiszonego ogórka”. Informację tę podał garncarz Jan Wandor z Nidku. Wspominał o tym także w swym wywiadzie Jan Mika z Wilamowic.

Na przełomie XIX i XX wieku  warsztaty garncarskie  czynne były w ponad 900 miejscowościach, około 1950 r. jeszcze niespełna 350, a do 1970 r. dotrwało ich niespełna 200.

Alicja Skrudlik-Pilch