Ponad pięćdziesiąt osób przybyło w piątek (25 października) do kęckiego muzeum, by wysłuchać wykładu dr hab. Michała Kurzeja na temat srebrnego relikwiarza na głowę św. Jana Kantego. Prelekcja historyka sztuki, na co dzień pracownika Uniwersytetu Jagiellońskiego, wzbudziła spore zainteresowanie. Zgromadzeni w sali wystaw czasowych goście dopytywali o szczegóły związane z relikwiarzem, jak i ze świętym.

Muzeum zorganizowało spotkanie kilka dni po tym, jak w Kościele obchodzono liturgiczne wspomnienie patrona miasta. Po przypomnieniu najważniejszych faktów z życia św. Jana Kantego, prelegent zaczął opowiadać o samym relikwiarzu.

Relikwie świętych mają w Kościele znaczenie symboliczne. Głowa wybitnego uczonego uchodziła za coś wyjątkowego. Relikwiarz wykonał w 1695 roku Jan Ceypler, krakowski złotnik. Toczył się wtedy proces kanonizacyjny bł. Jana Kantego. Już sam czas przed ogłoszeniem beatyfikacji przyniósł sporo kontrowersji związanych z postacią Jana z Kęt. Poglądy koncyliarystyczne, które głosił, rzuciły cień na kandydata. Uniwersytetowi Krakowski, dążącemu do monopolu w nauczaniu wyższym na terenach Rzeczpospolitej w okresie wczesnonowożytnym, postać Jana była jednak bardzo potrzebna. Uniwersytet domagał się człowieka – symbolu w swojej historii potwierdzającego ten monopol.

Srebrny pozłacany relikwiarz na głowę Jana Kantego uchodzi za dzieło sztuki. „Puszka” przypomina nawet budowlę zwieńczoną kopułą, zdobioną figurami, reliefami, kamieniami szlachetnymi i półszlachetnymi.  Fundatorami dzieła – byli profesorowie akademii najprawdopodobniej na czele z jej rektorem, Sebastianem Piskorskim.

Relikwiarz na głowę (co ciekawe taki rodzaj relikwiarza był w tym czasie popularny wyłącznie w Polsce) ściśle koresponduje z treścią, jaką przekazują dzieła zebrane w kościele uniwersyteckim czyli kolegiacie św. Anny w Krakowie. Układ reliefów na „puszce” przedstawia bowiem cnoty zawarte w ośmiu błogosławieństwach: ubóstwo duchowne, łaskawość, smutną żałość, pragnienie i łaknienie sprawiedliwości, litościwą dobroć, czystość serca, spokojność i cierpliwość.

Czaszkę bł. Jana Kantego włożono do „puszki” w 1702 r. – oczywiście po otrzymaniu wcześniejszej zgody ze Stolicy Apostolskiej i otwarciu trumny ze zwłokami. Relikwiarz do dziś znajduje się w kościele uniwersyteckim, ale czasami jest prezentowany na różnych wystawach. Na pewno warto mu się bliżej przyjrzeć!

ŁG