8 marca o godz. 17.00 w kęckim muzeum odbyło się 87 Spotkanie przy armacie poświęcone emancypacji kobiet w Galicji. Poprowadziła je Pani Ewa Furgał, edukatorka historii kobiet, jedna z redaktorek Krakowskiego szlaku kobiet, pracująca na co dzień w Fundacji Przestrzeni Kobiet.

Prelegentka zaczęła swój wykład od przedstawienia sytuacji politycznej w Galicji.  Od  lat 60 XIX w. w tej austriackiej prowincji została wprowadzona autonomia polityczna i kulturalna. Dzięki temu język polski pojawił się w szkołach, sądach i urzędach. W wielu miejscach na terenie zaboru austriackiego powstawały polskie stowarzyszenia, organizacje polityczne, społeczne i kulturalne.

Niestety z dobrodziejstw autonomii galicyjskiej wykluczone były kobiety. Nie miały możliwości studiowania, ani podejmowania pracy zawodowej. Panie były pozbawione praw obywatelskich i wyborczych. Nie mogły zasiadać w parlamentach oraz innych organach przedstawicielskich władzy państwowej i samorządowej. Jak podkreślała Ewa Furgał w drugiej połowie XIX w. w Galicji pojawiły się hasła domagające się zrównania praw kobiet z prawami mężczyzn. Głównym ośrodkiem, rozwijającego się ponad sto lat temu ruchu emancypacyjnego, stał się Kraków.

W dalszej części wykładu prelegentka zaprezentowała sylwetki najważniejszych „ikon” galicyjskiego ruchu, który domagał się praw na rzecz kobiet. Wśród  nich znalazły się  takie osoby jak: Kazimiera Bujwidowa, Marcelina Kulikowska, Jadwiga Sikorska-Klemensiewiczowa, Helena Donhaiser-Sikorska, Marta Suchanek-Kłyszewska, Maria Dulębianka czy Diana Reiter.

Następnie Ewa Furgał przedstawiła genezę Międzynarodowego Dnia Kobiet. Inicjatorką tego święta była niemiecka socjalistka Klara Zetkin.  Podczas jednej z konferencji socjalistek, odbywającej się w Kopenhadze w 1910 roku, namówiła ona inne działaczki aby w ich krajach zorganizować kobiece święto. Dzień Kobiet po raz pierwszy odbył się 8 marca 1911 roku. Był obchodzony w czterech państwach europejskich, w tym w Austrii. Pierwsze święto poświęcone kobietom uroczyście obchodzono także na terenie Galicji. Z tej okazji odbyła się w Krakowie demonstracja, w której udział wzięło wiele polskich działaczek.

Prelegentka podkreśliła dlaczego tak ważny był ruch emancypacyjny w dziejach społecznych Polski jak i całej Europy. Dzięki niemu kobiety mogą dziś uczyć się i studiować na dowolnym kierunku studiów. Mają możliwość wyboru pracy zawodowej. Efektem emancypacji było również uzyskanie przez panie praw wyborczych i politycznych. 

Spotkanie cieszyło się dużym zainteresowaniem, czego dowodem mogły być liczne pytania ze strony przybyłych gości. Po prelekcji w kuluarach rozgorzała żywa dyskusja. Na końcu prelegentka rozdawała także bezpłatne egzemplarze kilku publikacji m. in. Krakowski Szlak Kobiet, które w ostatnich latach zostały wydane przez Fundację Przestrzeni Kobiet.  

Andrzej Małysa, Muzeum w Kętach