O Muzeum

Aktualności

Informator

Panorama Wnętrz

Galeria

Historia Kęt

Zabytki Kęt

Kontakt

Niedziela, 28 kwietnia 2024
Znani z Kęt


Św. Jan Kanty(1390-1473). Ukończył Akademię Krakowską, ok. 1421 r. otrzymał święcenia kapłańskie. W latach 1421-1428 pełnił funkcję rektora szkoły przyklasztornej Bożogrobowców w Miechowie, po czym powrócił do Krakowa. Jako profesor Akademii prowadził na niej katedrę filozofii oraz katedrę na Wydziale Teologii. Posiadał wszechstronne zainteresowania. Był wybitnym duszpasterzem, pedagogiem i uczonym polskim XV w. Słynął z umiłowania prawdy, obcowania z Pismem Świętym i Słowem Bożym, z wielkiego miłosierdzia i dobroci wobec biednych i opuszczonych. Umartwiał się całe życie. W 1680 r. został beatyfikowany, a w 1737 r. ogłoszono go patronem Polski i Litwy. Został także patronem Akademii Krakowskiej. Kanonizowany w 1767 r. przez papieża Klemensa XIII.

Mateusz i Walenty z Kęt. Zwani bakałarzami przemyskimi, studiowali na Akademii Krakowskiej. Przyczynili się do kształtowania języka polskiego. Mateusz (zmarł w 1542 r.) m.in. przetłumaczył przysłowia wybrane z twórczości z Terencjusza. Walenty (zmarł prawd. w 1545 r.) jest autorem właściwie pierwszego dramatu polskiego "Dialog polski o Męce Pańskiej, wierszem", będącego próbą wprowadzenia dramaturgii do tekstów religijnych. Jest również autorem utworów dedykowanych dziedzicom Żywca i wójtom Kęt: Janowi Komorowskiemu, kasztelanowi oświęcimskiemu i Wawrzyńcowi Komorowskiemu, sekretarzowi królewskiemu. Wydał także jako pierwszy zbiór przysłów kęczanina Mateusza w 1545 r.

Błogosławiona Ludowika z Kęt(1563 -1623) była córką ubogich mieszczan. W wieku 30 lat udała się do Rzymu i tam wstąpiła do zakonu trzeciego św. Franciszka. Jako tercjarka franciszkańska żebrała i z ofiar utrzymywała wielu biedaków. Hojnie też wspierała kościoły rzymskie, a szczególnie polską świątynię i hospicjum św. Stanisława, biskupa i męczennika. Pochowana w Rzymie w kościele św. Stanisława.

Stanisław Józef Duńczewski(1701-1767) był synem Jana herbu Krzywda, wysokiego urzędnika celnego w Kętach. Po studiach na Akademii Krakowskiej w 1723 r. uzyskał doktorat z filozofii. Na Akademii Zamojskiej wykładał astronomię, matematykę i prawo. Był znany jako autor i wydawca bardzo poczytnego "Kalendarza Polskiego i Ruskiego na Rok Pański od Narodzenia Chrystusowego", a także "Herbarza wielu domów Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego" (1757).

Ambroży Grabowski(1782-1868) był synem organisty. W 1797 r. zamieszkał w Krakowie, z którym związał się do końca życia. Był słynnym księgarzem, kolekcjonerem archiwaliów, wybitnym badaczem przeszłości Małopolski i Polski. W 1854 r. założył Towarzystwo Sztuk Pięknych. Wsławił się ustaleniem autorstwa głównego ołtarza w Kościele Mariackim - Wita Stwosza. Był pionierem polskiej turystyki, autorem pierwszego przewodnika turystycznego po Krakowie. Opublikował łącznie 60 książek.

Eugeniusz Arnold Janota(1822-1878) pochodził z rodziny urzędnika magistrackiego. Ukończył studia teologiczne i został wyświęcony na kapłana katolickiego diecezji tarnowskiej. Był nauczycielem w gimnazjum katolickim w Cieszynie, następnie w gimnazjum św. Anny w Krakowie. Był profesorem Uniwersytetu we Lwowie, gdzie od 1871 r. prowadził katedrę języka i literatury niemieckiej. Interesował się geografią, historią Polski i turystyką. Zajmował się propagowaniem ochrony zwierząt górskich. Był jednym z założycieli Towarzystwa Tatrzańskiego.

Celina Borzęcka(1833-1913) i Jadwiga Borzęcka (1863-1906). Matka i córka, które po śmierci męża, a zarazem ojca oddały swe życie Bogu, zakładając - z inspiracji o. Piotra Semenenki, współzałożyciela Zgromadzenia Księży Zmartwychwstańców - pierwsze na ziemiach polskich Zgromadzenie Sióstr Zmartwychwstanek, którego kolebką stały się Kęty.

Antoni Hawełka(1840-1894) był założycielem legendarnego w całej Galicji lokalu gastronomiczno-handlowego, mieszczącego się na krakowskim rynku. W lokalu tym spotykali się swego czasu przedstawiciele środowisk opiniotwórczych: profesorowie, wyżsi urzędnicy, dziennikarze. Bywalcami lokalu byli m.in. Henryk Sienkiewicz, Rudolf Starzewski, czy Ignacy Chrzanowski.

Stanisław Krzyżanowski(1865-1917) był synem prezesa miejscowego sądu powiatowego. Jako profesor historii krakowskiej uczelni, specjalizował się w naukach pomocniczych historii, inicjując plan polskich badań źródłoznawczych. Pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego UJ i szefa Katedry Historii Polski. Był twórcą Archiwum Miasta Krakowa i jego dyrektorem od 1890 r. Członek Polskiej Akademii Umiejętności i założyciel Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa.

Abdon Kłodziński(1881-1937) pochodził z rodziny urzędnika magistratu. Studiował prawo i historię na UJ. Następnie podjął pracę w Krajowym Archiwum Aktów Grodzkich i Ziemskich w Krakowie. Od 1919 r. wykładał historię ustroju i prawa polskiego na uniwersytecie w Poznaniu, a w 1925 r. objął posadę profesora historii prawa na UJ. Z jego inicjatywy w latach międzywojennych powstało Towarzystwo Miłośników Kęt Podlesia.

płk. Stanisław Królicki(1893-1939) był synem szewca. Ukończył Seminarium Nauczycielskie. Po wybuchu I wojny światowej walczył w Kompanii Kadrowej pod dowództwem brygadiera Józefa Piłsudskiego. Podczas pobytu I Brygady w Kętach przeniesiony został do l Pułku Ułanów Beliny-Prażmowskiego. Żołnierz wojny polsko-bolszewickiej i wojny obronnej 1939 r. Ciężko ranny pod Zamościem Kampinoskim. Zmarł przewieziony do szpitala w twierdzy Modlin.